ZUS IWA za rok 2024, terminy składania deklaracji podatkowych, ZUS RPA, nowelizacja ustawy o dniach wolnych od pracy- to tylko niektóre tematy, które podejmujemy w styczniowym biuletynie HR Puls.

ZUS IWA za rok 2024

Przypominamy, że pracodawcy są zobowiązani do 31 stycznia 2025 roku przekazać do ZUS formularz ZUS IWA „Informacja o danych do ustalenia składki na ubezpieczenie wypadkowe” za rok 2024. 

Informację tę zobowiązani są przekazać płatnicy składek, którzy spełniają łącznie następujące warunki:

  • byli zgłoszeni nieprzerwanie w ZUS jako płatnicy składek na ubezpieczenie wypadkowe od dnia 1 stycznia do dnia 31 grudnia roku, za który składana jest informacja, i co najmniej jeden dzień w styczniu następnego roku,
  • w roku, za który składana jest informacja, zgłaszali do ubezpieczenia wypadkowego co najmniej 10 ubezpieczonych,
  • byli wpisani do rejestru REGON w dniu 31 grudnia roku, za który jest składana informacja ZUS IWA.

Terminy składania deklaracji podatkowych

31 stycznia 2025 roku mija termin składania niektórych deklaracji podatkowych do urzędu skarbowego.

Przywołany wyżej termin przekazania do urzędu skarbowego dotyczy następujących informacji i deklaracji podatkowych: PIT-11, PIT-8C, PIT-4R, PIT-R oraz PIT-8AR. Informację IFT-1R płatnik zobowiązany jest złożyć do urzędu skarbowego, właściwego w sprawach opodatkowania osób zagranicznych, do końca lutego.

Zgodnie z obowiązującymi przepisami informacje PIT-11, PIT-8C, PIT-R oraz IFT-1R dla podatników płatnik ma obowiązek sporządzić i przekazać najpóźniej do końca lutego.

Wysokość składki na dobrowolne ubezpieczenie zdrowotne w okresie od 1 stycznia do 31 marca 2025 r.

W okresie od 1 stycznia do 31 marca 2025 r. składka na dobrowolne ubezpieczenie zdrowotne wynosi miesięcznie nie mniej niż 769,43 zł (8,549,18 zł × 9%). 

Podstawę wymiaru składki na dobrowolne ubezpieczenie zdrowotne stanowi kwota deklarowanego miesięcznego dochodu, nie niższa jednak od kwoty odpowiadającej przeciętnemu miesięcznemu wynagrodzeniu w sektorze przedsiębiorstw z poprzedniego kwartału, włącznie z wypłatami z zysku. W IV kwartale 2024 r. wynagrodzenie to wyniosło 8,549,18 zł.

ZUS RPA za wynagrodzenie grudniowe wypłacone w styczniu

Płatnicy składek, którzy wypłacili pracownikom wynagrodzenie za grudzień w styczniu, zobowiązani są przekazać do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych raport RPA, czyli imienny raport miesięczny o przychodach osoby ubezpieczonej / okresach pracy nauczycielskiej. 

Należy go złożyć za osoby zatrudnione (na podstawie umowy o pracę, umowy zlecenia, agencyjnej lub innej umowy o świadczenie usług), jeśli:

  • zostało wypłacone pracownikowi wynagrodzenie należne za inny rok kalendarzowy niż rok, w jakim faktycznie został wypłacony, i przychód ten stanowił podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalno-rentowe lub – jeśli ubezpieczony przekroczył roczną podstawę wymiaru składek – podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie wypadkowe,
  • pracownik wykonywał pracę nauczycielską,
  • obok wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy oraz zasiłków – tj. zasiłku chorobowego, macierzyńskiego, opiekuńczego oraz świadczenia rehabilitacyjnego – został wypłacony ubezpieczonemu przychód należny za dany miesiąc albo za inny rok kalendarzowy (np. dodatek stażowy) i przychód ten w okresie pobierania tego wynagrodzenia lub zasiłku nie stanowił podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.

W związku z tym obowiązkowi wypełnienia raportu RPA podlegają m.in. wynagrodzenia grudniowe wypłacone w styczniu, dodatkowe wynagrodzenia tzw. ,,trzynastki”, wszelkiego rodzaju nagrody pracownicze, które zostały wypłacone w nowym roku, czy dodatki stażowe (pod warunkiem, że zostały wypłacone obok zasiłku, wynagrodzenia chorobowego macierzyńskiego, opiekuńczego).

Nowelizacja ustawy o dniach wolnych od pracy

1 lutego wejdą w życie przepisy ustawy o zmianie ustawy o dniach wolnych od pracy oraz niektórych innych ustaw. Nowelizacja ustawy z 18 stycznia 1951 r. o dniach wolnych od pracy (j.t. Dz.U. z 2020 r. poz. 1920) ustanawia 24 grudnia dniem wolnym dla wszystkich pracowników.

Zmiana ta dotyczyć będzie zatem także pracowników placówek handlowych, dla których dotychczas, zgodnie z ustawą o ograniczeniu handlu w niedzielę i święta, Wigilia była dniem roboczym do godziny 14.00.

Znowelizowane zostały ponadto przepisy ustawy z dnia 10 stycznia 2018 r. o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz w niektóre inne dni (j.t. Dz. U. z 2024 r. poz. 449). Uchylają one zakaz handlu w kolejne trzy niedziele poprzedzające dzień 24 grudnia – Wigilię. Dotychczas handel był dopuszczalny w dwie niedziele poprzedzające pierwszy dzień Bożego Narodzenia. Ustawa gwarantuje pracownikom handlu w grudniu co drugą niedzielę wolną od pracy w handlu (oraz wykonywania czynności związanych z handlem, takich jak np. rozkładanie towaru).

Nowa wysokość współczynnika ekwiwalentu od 1 lutego 2025 r.

1 lutego wejdą w życie przepisy ustawy o zmianie ustawy o dniach wolnych od pracy oraz niektórych innych ustaw, wprowadzające dodatkowy dzień wolny od pracy, tj. 24 grudnia – Wigilia Bożego Narodzenia. Powoduje to konieczność przeliczenia od tego dnia współczynnika urlopowego.

Współczynnik przeliczony od 1 lutego 2025 r. z dniem świątecznym – 24 grudnia (tj. z 20,83 na 20,75) należy stosować do ekwiwalentów wypłaconych począwszy od dnia wejścia w życie powołanej wyżej ustawy z dnia 6 grudnia 2024 r.

Dla użytkowników Softlab HR by Asseco
Istnieje możliwość ręcznego wprowadzenia parametrów w słowniku Parametry – wprowadzanie wartości.
Kod parametru = UrlopyWspEkwiwalentu, wartość = 20,75, data obowiązywania od = 2025-02-01.
Dla użytkowników Safo HR by Asseco
W aplikacji, w Kadry → Inne → Administrator → Dane podatkowe należy wpisać 20,75 w pozycji Śr. liczba dni do ekw. 

Podstawa prawna: Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 8 stycznia 1997 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop (Dz.U. z 1997 r. nr 2 poz. 14, ze zm.). 

Urlop macierzyński dla rodziców dzieci przedwcześnie urodzonych

W Dzienniku Ustaw z dnia 18 grudnia 2024 r. pod poz. 1871 opublikowano ustawę z dnia 6 grudnia 2024 r. o zmianie ustawy Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw. Wprowadza ona do Kodeksu pracy uzupełniający urlop macierzyński dla rodziców dzieci przedwcześnie urodzonych oraz rodziców dzieci urodzonych w terminie, ale wymagających hospitalizacji.

Uzupełniający urlop macierzyński ma przysługiwać pracownikom – rodzicom dzieci urodzonych:

  • przed ukończeniem 28. tygodnia ciąży lub z masą urodzeniową nie większą niż 1.000 g – w wymiarze tygodnia za każdy tydzień pobytu dziecka w szpitalu do upływu 15. tygodnia po porodzie – maksymalnie 15 tygodni,
  • po ukończeniu 28. tygodnia ciąży, a przed ukończeniem 37. tygodnia ciąży lub z masą urodzeniową większą niż 1.000 g – w wymiarze tygodnia za każdy tydzień pobytu dziecka w szpitalu do upływu 8. tygodnia po porodzie – maksymalnie 8 tygodni,
  • po ukończeniu 37. tygodnia ciąży, jeżeli dziecko będzie wymagało hospitalizacji od 5. dnia od dnia porodu do upływu 8. tygodnia po porodzie – w wymiarze tygodnia za każdy tydzień pobytu dziecka w szpitalu w okresie od 5. dnia po porodzie do upływu 8. tygodnia po porodzie, pod warunkiem że pobyt dziecka w szpitalu będzie wynosił przynajmniej 2 kolejne dni w okresie od 5. do 28. dnia po porodzie – maksymalnie 8 tygodni.

Zatem, aby pracownik mógł mieć prawo do uzupełniającego urlopu macierzyńskiego, dziecko musi być hospitalizowane w okresie od 5. do 28. dnia po porodzie przynajmniej przez 2 kolejne dni. Jeżeli hospitalizacja nastąpi 29. dnia od porodu, a dziecko wyszło ze szpitala po 3 dniach od porodu, pracownik nie będzie miał prawa do uzupełniającego urlopu macierzyńskiego.

Przy ustalaniu wymiaru dodatkowego urlopu macierzyńskiego okresy pobytu dziecka w szpitalu do upływu 8. tygodnia lub 15. tygodnia po porodzie będą się sumowały, a niepełny tydzień zostanie zaokrąglony w górę do pełnego tygodnia.

Uzupełniający urlop macierzyński będzie fakultatywny, udzielany na wniosek i wykorzystywany w jednej części.

Zasiłek za okres uzupełniającego urlopu macierzyńskiego będzie wynosił 100% podstawy zasiłku.

Ustawa wejdzie w życie z dniem 19 marca 2025 r.

Nowe kody tytułów ubezpieczeń od marca 2025 r.

Na etapie uzgodnień jest projekt rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej zmieniającego rozporządzenie w sprawie określenia wzorów zgłoszeń do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego, imiennych raportów miesięcznych i imiennych raportów miesięcznych korygujących, zgłoszeń płatnika składek, deklaracji rozliczeniowych i deklaracji rozliczeniowych korygujących, zgłoszeń danych o pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, raportów informacyjnych, oświadczeń o zamiarze przekazania raportów informacyjnych, informacji o zawartych umowach o dzieło oraz innych dokumentów.

Konieczność nowelizacji rozporządzenia wynika ze zmian wprowadzonych ustawą z dnia 6 grudnia 2024 r. o zmianie ustawy Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1871), które dotyczą wydłużenia urlopów macierzyńskich matkom/opiekunom faktycznym wcześniaków i chorych noworodków wymagających hospitalizacji o czas pobytu dziecka w szpitalu.

W załączniku nr 25 do nowelizowanego rozporządzenia w części XI „Kod świadczenia/przerwy” w dziale 3. „Rodzaje świadczenia i przerwy” dodano nowe kody:

  • 341 – zasiłek macierzyński z ubezpieczenia chorobowego za okres ustalony jako okres uzupełniającego urlopu macierzyńskiego,
  • 342 – wyrównanie zasiłku macierzyńskiego z ubezpieczenia chorobowego za okres ustalony jako okres uzupełniającego urlopu macierzyńskiego.

Nowelizacja rozporządzenia w sprawie dokumentacji pracowniczej

Na etapie opiniowania jest projekt rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej zmieniającego rozporządzenie w sprawie dokumentacji pracowniczej.

Rozporządzenie to określa m.in. zakres prowadzenia dokumentacji pracowniczej, obejmującej dokumentację w sprawach związanych ze stosunkiem pracy oraz akta osobowe pracowników.

Konieczność jego nowelizacji wynika ze zmian wprowadzanych ustawą z dnia 6 grudnia 2024 r. o zmianie ustawy Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1871). Znowelizowany Kodeks pracy wprowadza dodatkowe uprawnienie dla pracowników – uzupełniający urlop macierzyński. Zmiany te powinny znaleźć swoje odzwierciedlenie w dokumentacji pracowniczej prowadzonej dla pracownika, dlatego projekt rozporządzenia zmieniającego rozporządzenie w sprawie dokumentacji pracowniczej przewiduje, aby część B akt osobowych pracownika obejmowała również dokumenty związane z ubieganiem się i korzystaniem przez pracownika z uzupełniającego urlopu macierzyńskiego.

Przepisy znowelizowanego rozporządzenia mają wejść w życie z dniem 19 marca 2025 r. wraz z wejściem w życie nowelizacji Kodeksu pracy.

Projekt rozporządzenia w sprawie wniosków dotyczących uprawnień pracowników związanych z rodzicielstwem oraz dokumentów dołączanych do takich wniosków

Na etapie opiniowania jest projekt nowego rozporządzenia w sprawie wniosków dotyczących uprawnień pracowników związanych z rodzicielstwem oraz dokumentów dołączanych do takich wniosków, przygotowany przez Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. 

19 marca 2025 r. wejdzie w życie ustawa z dnia 6 grudnia 2024 r. o zmianie ustawy Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1871), która wprowadza nowe uprawnienie – uzupełniający urlop macierzyński dla hospitalizowanych dzieci urodzonych przedwcześnie oraz hospitalizowanych noworodków.

Projektowane rozporządzenie określa treść wniosków dotyczących uprawnień rodzicielskich pracowników oraz dokumenty dołączane do tych wniosków.

Proponuje się zatem w § 2–13 oraz § 15–23 przeniesienie przepisów rozporządzenia Ministra Rodziny i Polityki Społecznej z dnia 8 maja 2023 r. w sprawie wniosków dotyczących uprawnień pracowników związanych z rodzicielstwem oraz dokumentów dołączanych do takich wniosków (Dz. U. poz. 937) do projektowanego rozporządzenia oraz zmianę § 14, który określi treść wniosku o udzielenie uzupełniającego urlopu macierzyńskiego oraz dokumenty dołączane do tego wniosku.

Przepisy projektowanego rozporządzenia mają wejść w życie z dniem 19 marca 2025 r. wraz z wejściem w życie nowelizacji Kodeksu pracy.

Zmiana przepisów o mobbingu

Na etapie opiniowania jest projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks pracy przygotowany przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społeczne, który ma doprecyzować przepisy i dostosować definicję mobbingu do współczesnych realiów, co ma zapewnić ofiarom mobbingu większą ochronę.

Najważniejsze jego założenie to uproszczenie definicji mobbingu i uznanie, że jego podstawową cechą ma być uporczywe nękanie pracownika.

Projekt zakłada także:

  • konieczność określenia zasad przeciwdziałania mobbingowi i dyskryminacji w regulaminie pracy,
  • nałożenie na pracodawcę obowiązku stosowania działań prewencyjnych, wykrywania i reagowania na mobbing oraz wspierania ofiar mobbingu,
  • zwolnienie z odpowiedzialności cywilnoprawnej pracodawcy, jeżeli mobbing nie pochodził od przełożonego pracownika i zostały wdrożone odpowiednie działania prewencyjne,
  • ustanowienie minimalnego progu wysokości zadośćuczynienia za stosowanie mobbingu, wynoszącego sześć miesięcznych wynagrodzeń.

Ustawa ma wejść w życie po upływie 21 dni od dnia ogłoszenia.

Nowe metryki programu Płatnik

W dniach 31 grudnia 2024 i 7 stycznia 2025 roku zostały wdrożone nowe metryki 300 i 301 dla wersji 10.02.002 programu Płatnik. 

Po pobraniu pierwszej z nich jest wymagana konwersja bazy danych.

Zawiera ona zmiany w zakresie zwolnienia z opłacania składek na ubezpieczenia społeczne oraz fundusz pracy i fundusz solidarnościowy, tzw. „wakacji składkowych”.

Ponadto zawiera:

  • zmiany we wzorach dokumentów ZUS DRA i ZUS RCA:
    • ZUS DRA w b. IV odblokowane p. 28 – budżet państwa,
    • ZUS RCA w b. III B. odblokowane p. 17 – budżet państwa.
  • oraz nowe kody tytułu ubezpieczenia:
    • 051400 – osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą zwolniona z opłacania składek, dla której podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne stanowi 60% kwoty prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego,
    • 057400 – osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą zwolniona z opłacania składek, dla której podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne stanowi 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia
    • 059400 – osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą zwolniona z opłacania składek, dla której podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne uzależniona jest od dochodu.

Nowe kody tytułu ubezpieczenia stosuje się do wypełniania dokumentów rozliczeniowych dotyczących okresu od dnia 1 grudnia 2024 r. składanych od stycznia 2025 r.

Druga metryka dotyczy zmian w zakresie:

  • konwersji bazy danych
  • oraz importu dokumentów z oprogramowania kadrowo-płacowego.

Metryki są automatycznie pobierane podczas aktualizacji programu.

Źródło: zus.pl

Autor

Szefowa zespołu w Wydziale Zapewnienia Jakości Systemów ERP w Dziale Produkcji Systemów ERP Asseco Business Solutions S.A.