Biuletyn HR Puls 08/2024

Wskaźnik waloryzacji świadczenia rehabilitacyjnego, wydłużenie ważności orzeczeń o niepełnosprawności oraz zmiany formularzy ZUS – to tylko niektóre tematy, które podejmujemy w sierpniowym biuletynie HR Puls.

Wskaźnik waloryzacji świadczenia rehabilitacyjnego w IV kwartale 2024 roku

Wskaźnik waloryzacji podstawy wymiaru zasiłku chorobowego przyjmowanej do obliczenia świadczenia rehabilitacyjnego w IV kwartale 2024 roku wynosi 106,6%.

W związku z tym, że wskaźnik ten przekracza 100%, podstawa wymiaru zasiłku chorobowego przyjmowana do obliczenia świadczenia rehabilitacyjnego w IV kwartale 2024 r. podlega waloryzacji.

Dla użytkowników Softlab HR by Asseco

Dla użytkowników Safo HR by Asseco

Podstawa prawna: Obwieszczenie Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 13 sierpnia 2024 r. w sprawie wskaźnika waloryzacji podstawy wymiaru zasiłku chorobowego przyjętej do obliczenia świadczenia rehabilitacyjnego w IV kwartale 2024 r. (M.P. z 16 sierpnia 2024 roku poz. 753).  

Wydłużenie ważności orzeczeń o niepełnosprawności oraz stopniu niepełnosprawności

30 lipca 2024 r. prezydent podpisał ustawę z dnia 24 lipca 2024 r. o zmianie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. Ma ona na celu wydłużenie ważności orzeczeń o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności maksymalnie o 6 miesięcy. Znowelizowane przepisy dotyczą orzeczeń, które wygasają 30 września 2024 r., a które zostały wydłużone ustawą z 19 grudnia 2023 r. o szczególnych rozwiązaniach służących zachowaniu ważności niektórych orzeczeń o niepełnosprawności oraz orzeczeń o stopniu niepełnosprawności.

Znowelizowane przepisy umożliwiają zachowanie statusu osób niepełnosprawnych w czasie oczekiwania na wydanie nowego orzeczenia, pod warunkiem złożenia przez nie wniosku o wydanie kolejnego orzeczenia.

Ustawa wydłużyła również termin na wcześniejsze złożenie wniosku o wydanie orzeczenia w związku upływem terminu jego ważności z dotychczasowych 30 dni na 2 miesiące, a w przypadku osób poniżej 16. roku życia, które będą ubiegały się o wydanie orzeczenia o stopniu niepełnosprawności, na 3 miesiące.

Dzięki temu wprowadzony został dłuższy termin na odpowiednie zweryfikowanie wniosku osoby niepełnosprawnej przez zespoły orzecznicze. Ma to umożliwić płynne rozpatrywanie wniosków i eliminację zatorów w postępowaniach orzeczniczych.

Przepisy znowelizowanej ustawy weszły w życie 3 sierpnia 2024 r.

Zmiany w formularzach ZUS

W dniu 2 sierpnia 2024 r. została wdrożona nowa metryka 296 dla wersji 10.02.002 programu Płatnik, automatycznie pobierana podczas aktualizacji.

Nowa metryka wprowadziła zmiany w programie Płatnik dotyczące:

• wzoru imiennego raportu miesięcznego o przychodach ubezpieczonego / okresach pracy nauczycielskiej – o symbolu ZUS RPA oraz wzoru raportu informacyjnego – o symbolu ZUS RIA,
• wzoru informacji miesięcznej dla osoby ubezpieczonej (ZUM IM) i informacji rocznej dla osoby ubezpieczonej (ZUS IR).

Na druku ZUS RPA dodano nowy blok (III.G), w którym płatnik składek będzie wskazywał dane dotyczące wykonywania pracy przez nauczyciela, wychowawcę lub innego pracownika pedagogicznego zatrudnionego w placówkach, o których mowa w art. 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela, w określonym wymiarze obowiązkowego wymiaru zajęć.

Na druku ZUS RIA zmieniono nazwę bloku IX formularza na ,,OKRESY WYKONYWANIA PRACY NAUCZYCIELSKIEJ W PLACÓWKACH, O KTÓRYCH MOWA W ART. 1 USTAWY Z DNIA 26 STYCZNIA 1982 r. KARTA NAUCZYCIELA – OD 1.01.1999 r.‘’ – została usunięta graniczna data 31 grudnia 2008 r., gdyż do stażu wymaganego do przyznania nowej emerytury nauczycielskiej będzie uwzględniany również okres pracy nauczycielskiej przypadający po 31 grudnia 2008 r.

Na dokumentach ZUS IMIR (Informacja miesięczna dla osoby ubezpieczonej i Informacja roczna dla osoby ubezpieczonej) pojawił się nowy blok III.J: Okres wykonywania pracy nauczycielskiej – Karta nauczyciela.

Zmiana wynagrodzeń pracowników młodocianych od 1 września 2024 roku

Wysokość wynagrodzenia pracownika młodocianego odbywającego przygotowanie zawodowe w formie nauki zawodu oraz przyuczenia zmienia się co kwartał. Jest ono obliczane w stosunku procentowym do przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej w poprzednim kwartale, podawanego co kwartał przez Główny Urząd Statystyczny, i obowiązuje od pierwszego dnia następnego miesiąca po ogłoszeniu przez Prezesa GUS w Monitorze Polskim. 

Minimalne wynagrodzenie pracowników młodocianych zatrudnionych w celu przygotowania zawodowego w formie nauki zawodu wynosi:

• nie mniej niż 8% – w pierwszym roku nauki lub klasie I branżowej szkoły I stopnia w przypadku młodocianego realizującego dokształcanie teoretyczne w tej szkole,
• nie mniej niż 9% – w drugim roku nauki lub klasie II branżowej szkoły I stopnia w przypadku młodocianego realizującego dokształcanie teoretyczne w tej szkole,
• nie mniej niż 10% – w trzecim roku nauki lub klasie III branżowej szkoły I stopnia w przypadku młodocianego realizującego dokształcanie teoretyczne w tej szkole.

W przypadku młodocianych zatrudnionych w celu przygotowania zawodowego w formie przyuczenia do wykonywania określonej pracy płaca wyniesie nie mniej niż 7%.

Wysokość wynagrodzenia i składek na ubezpieczenia społeczne pracowników młodocianych w okresie od 1.09.2024 do 30.11.2024 będzie wynosić:

Podstawa prawna: Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie przygotowania zawodowego młodocianych i ich wynagradzania (Dz. U. z 2018 r. poz. 2010 z późn. zm.) 

Zmiany w wypłacie świadczenia chorobowego

2 sierpnia 2024 r. w wykazie prac legislacyjnych Rady Ministrów został opublikowany projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw.

Zakłada on przejęcie przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych obowiązku wypłaty świadczenia chorobowego od pierwszego dnia niezdolności pracownika do pracy.

Obecne przepisy zakładają, że w przypadku niezdolności do pracy za pierwsze 14 dni choroby (w przypadku pracowników, którzy ukończyli 50. rok życia) lub 33 dni choroby (w przypadku pracowników, którzy nie ukończyli 50. roku życia) pracownikowi przysługuje prawo do wynagrodzenia chorobowego finansowanego w całości ze środków pracodawcy.

Projekt przewiduje ponadto kompleksową reformę orzecznictwa lekarskiego w ZUS, która ma na celu:

• Stworzenie jednolitej, kompleksowej regulacji wykonywania przez ZUS zadań z zakresu orzecznictwa lekarskiego dla celów ustalania praw do świadczeń z ubezpieczeń społecznych oraz dla innych celów.
• stworzenie regulacji postępowania orzeczniczego, która gwarantowałaby szybkie, sprawne i terminowe wydanie orzeczenia.
• stworzenie warunków do zapewnienia pełnej obsady kadrowej orzecznictwa lekarskiego w ZUS.
• zapewnienie optymalnego wykorzystania kadry orzeczniczej ZUS.

Ponadto znowelizowane przepisy mają wprowadzić szereg drobnych zmian porządkujących działalność ZUS w sferze kontroli prawidłowości orzeczeń o czasowej niezdolności do pracy oraz wystawiania zaświadczeń lekarskich, a także kontroli prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich przez ubezpieczonych.

Planowany termin przyjęcia powyższego projektu przez Radę Ministrów to trzeci kwartał bieżącego roku.

Zmiany w wynagrodzeniu minimalnym

26 sierpnia 2024 r. na stronie Rządowego Centrum Legislacji został opublikowany ministerialny projekt ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę. Projekt ten ma na celu dostosowanie polskiego prawa do przepisów unijnych. Nowelizacja ma zapewnić wdrożenie dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2022/2041 z dnia 19 października 2022 r. w sprawie adekwatnych wynagrodzeń minimalnych w Unii Europejskiej (Dz. Urz. UE L 275 z 25 października 2022 r., str. 33). Polska zobowiązana jest wdrożyć dyrektywę do 15 listopada 2024 r. Projekt ustawy został skierowany do uzgodnień, konsultacji publicznych i opiniowania.

Założenia zmian w przepisach ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę przewidują m.in.:

• pozostawienie dotychczas obowiązującego w ustawie o minimalnym wynagrodzeniu przepisu definiującego najniższe wynagrodzenie za pracę;
• coroczną procedurę ustalania minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz minimalnej stawki godzinowej;
• utrzymanie co do zasady dotychczasowego mechanizmu ustalania minimalnego wynagrodzenia za pracę;
• aktualizację minimalnego wynagrodzenia za pracę co najmniej raz na 4 lata;
• wprowadzenie procedury przeprowadzenia aktualizacji minimalnego wynagrodzenia za pracę;
• wprowadzenie wynagrodzenia minimalnego za pracę jako wynagrodzenia zasadniczego;
• analogiczne, co do zasady, przepisy w zakresie minimalnej stawki godzinowej co przepisy obowiązującej obecnie ustawy o minimalnym wynagrodzeniu.

Projektowana ustawa ma całkowicie zastąpić dotychczasową ustawę o minimalnym wynagrodzeniu za pracę, która to ma zostać uchylona.

Projekt ustawy zakłada, że jej zasadnicza część wejdzie w życie 15 listopada 2024 r., jednak przepisy dotyczące ustalenia wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę zaczną obowiązywać od 1 stycznia 2026 r.