Opóźnienia w wypłacie wynagrodzeń mogą skutkować dla pracodawcy poważnymi konsekwencjami, aż do kary pozbawienia wolności do lat dwóch. Co warto na ten temat wiedzieć?
W obliczu wyzwań gospodarczych i biznesowych, np. w przypadku poważnych opóźnień w płatnościach od kontrahentów, skutkujących utratą płynności finansowej, przedsiębiorstwa mogą napotkać trudności z terminowym realizowaniem wypłaty wynagrodzeń. Mimo jednak dowolnych przyczyn leżących u podłoża takich sytuacji, trzeba mieć świadomość, że opóźnienie w wypłacie wynagrodzenia jest traktowane przez Kodeks pracy jako naruszenie podstawowych obowiązków pracodawcy, zdefiniowanych w art. 94 Kodeksu pracy. Równocześnie art. 22 Kodeksu pracy (definiujący czym jest stosunek pracy) stwierdza, że obowiązkiem pracodawcy jest zatrudnianie pracownika za wynagrodzeniem, a pracownik nie może się zrzec prawa do wynagrodzenia. Tym samym opóźnienie w wypłacie wynagrodzenia, nawet za zgodą pracownika, jest niedopuszczalne i wiąże się z określonymi konsekwencjami.
Jakie obowiązują regulacje dotyczące terminów wypłaty wynagrodzeń?
Zasadniczo dokumentem określającym warunki wynagrodzenia jest umowa o pracę, jednak zwykle precyzyjny termin jego wypłaty jest zdefiniowany w dodatkowej informacji do umowy oraz regulaminie pracy. Zgodnie z art. 85 Kodeksu pracy, wynagrodzenie musi być wypłacane regularnie co miesiąc, najpóźniej do 10. dnia miesiąca następującego po miesiącu, za który przysługuje wynagrodzenie. W przypadku, gdy ten dzień jest wolny, płatność powinna nastąpić dzień wcześniej. Wynagrodzenie wypłacane jest na konto bankowe pracownika, chyba że ten złoży wniosek o wypłatę gotówkową.
Jakie są skutki opóźnionej lub błędnej wypłaty wynagrodzenia?
Opóźnienie w wypłacie wynagrodzenia obliguje pracodawcę do jego wypłaty wraz z odsetkami ustawowymi, których wysokość od 5 października 2023 roku wynosi 11,25% rocznie. Odsetki te naliczane są od wartości brutto wynagrodzenia. Pracownik ma również prawo do odsetek, gdy dochodzi do bezprawnych potrąceń lub potrącenia błędnych kwot z wynagrodzenia (wskutek np. pomyłki osoby odpowiedzialnej za naliczanie płac, czy w wyniku błędów w ustawieniach systemu płacowego lub nałożenia kary finansowej w sposób sprzeczny z zasadami określonymi w Kodeksie pracy).
Sankcje za opóźnienie w wypłacie wynagrodzeń
Za nieterminową wypłatę wynagrodzenia pracodawca może zostać pociągnięty do odpowiedzialności na kilka sposobów. Pracownik może zgłosić naruszenie do Państwowej Inspekcji Pracy, co może skutkować nakazem bezzwłocznej wypłaty wynagrodzenia oraz nałożeniem grzywny na pracodawcę (wysokość kary wynosi od 1 000 do 30 000 zł). Pracownik może również wnieść sprawę do sądu pracy, co może zakończyć się zasądzeniem wypłaty zaległego wynagrodzenia z odsetkami. Pracownik ma także prawo do rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia i z prawem do odszkodowania za okres wypowiedzenia, na podstawie art. 55 § 11¹ Kodeksu pracy, z powodu ciężkiego naruszenia obowiązków przez pracodawcę. Dodatkowo naruszenie praw pracowniczych może skutkować sankcjami z art. 218 Kodeksu karnego, w tym grzywną (ustalaną w stawkach dziennych wynoszących od 10 zł do 2000 zł), karą ograniczenia wolności lub pozbawienia wolności do dwóch lat.
Ten artykuł powstał we współpracy z Grant Thornton.
Grant Thornton to jedna z wiodących organizacji audytorsko-doradczych na świecie, obecna w 147 krajach i zatrudniająca 68 tys. pracowników. W Polsce działa od 30 lat, a zespół liczący około 1000 pracowników w 8 lokalizacjach wspiera klientów w takich obszarach, jak m.in. outsourcing rachunkowości oraz kadr i płac, tax compliance, audyt, doradztwo podatkowe i finansowe, obsługa prawna, konsulting biznesowy i cyfrowy czy dotacje dla firm.
