Ostatnie lata były dla podatników wyzwaniem ze względu na ciągłe zmiany w przepisach podatkowych, a 2024 rok nie zapowiada się inaczej. Poniżej zestawienie kluczowych zmian i wyzwań podatkowych, które czekają firmy w obecnym roku.

1. Krajowy System e-Faktur (KSeF)

W połowie 2024 roku planowane jest wprowadzenie Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF), co oznacza istotne zmiany w procesach fakturowania oraz obowiązek korzystania z dedykowanej platformy. Dla firm wyzwaniem będzie konieczność dostosowania systemów i wewnętrznych procesów. Warto zauważyć, że KSeF nie będzie weryfikować poprawności merytorycznej faktur, dlatego kluczowe jest wprowadzenie odpowiednich mechanizmów sprawdzających w fazie wdrażania narzędzia. Dodatkowym wyzwaniem jest konieczność przygotowania się na ewentualne niedostępności i awarie KSeF, co może wymusić przygotowanie spisanych zasad postępowania. Nowy system eliminuje dotychczasowe praktyki, takie jak korygowanie błędów na fakturach przez wystawianie faktur „do zera” czy „na zero”, co może wymagać przemyślanej modyfikacji procesów. Z tego powodu zaleca się rozpoczęcie wdrożenia KSeF już teraz, co umożliwi identyfikację problemów, a jednocześnie wykorzystanie zalet systemu np. automatyzacji procesów księgowania. Docelowo KSeF ma objąć wszystkich podatników VAT.

2. Podatek minimalny CIT

Od 1 stycznia 2024 r. zacznie obowiązywać podatek minimalny CIT – obejmie on spółki, które poniosą stratę z działalności operacyjnej albo osiągną niską rentowność. Wynik podatkowy dla podatku minimalnego będzie obliczany na odrębnych zasadach od klasycznego CIT, umożliwiając wyłączenie pewnych pozycji kosztowych. Istnieje także szeroki katalog wyjątków, obejmujący m.in. małych podatników CIT, firmy rozpoczynające działalność, tymczasowo generujące straty, oraz podmioty o niskiej rentowności, która wynika ze specyfiki branży. Choć termin płatności podatku jest jeszcze odległy, zaleca się wcześniejsze zaznajomienie się z nowymi regulacjami, aby ocenić potencjalne obciążenia oraz dostosować narzędzia do niezależnych obliczeń podatku minimalnego i klasycznego CIT.

3. Zmiany w limitach PIT

W 2024 roku wolna od podatku dochodowego od osób fizycznych będzie wartość rzeczowych świadczeń otrzymanych przez pracownika w związku z finansowaniem działalności socjalnej, o której mowa w przepisach o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, a także świadczeń pieniężnych, sfinansowanych w całości ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych lub funduszy związków zawodowych, łącznie do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 1000 zł wobec 2000 zł w roku 2023.

Ponadto, w 2024 roku wolne od podatku dochodowego od osób fizycznych będą dopłaty do: wypoczynku zorganizowanego przez podmioty prowadzące działalność w tym zakresie, w formie wczasów, kolonii, obozów i zimowisk, w tym również połączonego z nauką, pobytu na leczeniu sanatoryjnym, w placówkach leczniczo-sanatoryjnych, rehabilitacyjno-szkoleniowych i leczniczo-opiekuńczych, oraz przejazdów związanych z tym wypoczynkiem i pobytem na leczeniu – dzieci i młodzieży do lat 18. Dopłaty na te cele, które będą finansowane przez podatnika z innych źródeł – będą wolne od podatku do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 2000 zł, podczas gdy rok wcześniej kwota ta była ustalona na 3000 zł.

4. Stawki VAT

Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów z 9 grudnia 2023 r., obniżone do 0% stawki podatku VAT na podstawowe artykuły spożywcze zostały przedłużone do 31 marca 2024 r., obejmując produkty spożywcze takie jak owoce, warzywa, mięso, nabiał i produkty ze zbóż. Po tym okresie, jeśli nie zostaną wprowadzone nowe regulacje przedłużające preferencyjne stawki, od kwietnia 2024 r. stawki VAT na te artykuły wrócą do poziomu 5%. Ponadto, obniżoną do 0% stawkę podatku VAT na darowizny towarów i nieodpłatne usługi na cele związane z pomocą ofiarom skutków działań wojennych na terytorium Ukrainy będzie można stosować do 31 grudnia 2023 r., po czym – o ile nie zostaną wprowadzone nowe regulacje – od 2024 roku ta preferencja podatkowa przestanie obowiązywać.

5. CBAM – graniczny podatek węglowy

CBAM to mechanizm dostosowywania cen na granicach Unii Europejskiej, mający na celu zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych, szczególnie w sektorach energetycznie intensywnych, gdzie przedsiębiorstwa przenoszą produkcję z powodu kosztów związanych z polityką klimatyczną UE. Certyfikat CBAM odpowiada jednej tonie emisji wbudowanej w towary i będzie sprzedawany przez państwa członkowskie upoważnionym zgłaszającym. Do 31 maja każdego roku zgłaszający będzie zobowiązany przekazać certyfikaty do umorzenia w odpowiedniej ilości. Okres przejściowy, trwający od października 2023 do grudnia 2025, obejmuje jedynie obowiązki sprawozdawcze, a importerzy towarów energochłonnych muszą przedstawiać sprawozdania KE zawierające informacje o przywozie tych towarów. Wprowadzenie CBAM znacząco wpłynie na procedury i koszty związane z importem, stąd konieczność przygotowania się przedsiębiorców już teraz, z uwagi na konieczność złożenia pierwszego sprawozdania CBAM do końca stycznia 2024 roku.

Graniczny Podatek Węglowy (CBAM) – kluczowe informacje dla przedsiębiorców

6. Globalny podatek minimalny

Od 1 stycznia 2024 r. w wielu krajach Unii Europejskiej zacznie obowiązywać Dyrektywa Pillar II, wprowadzająca globalny podatek minimalny na poziomie 15%. Duże grupy kapitałowe z rocznymi obrotami przekraczającymi 750 mln euro, posiadające podmioty opodatkowane skutecznie poniżej 15%, mogą być zobowiązane do uiszczenia podatku wyrównawczego. Nowe przepisy mogą dotyczyć firm korzystających z ulg podatkowych, takich jak ulga B+R i IP Box, oraz prowadzących działalność zwolnioną z opodatkowania w ramach SSE i PSI. Mimo że w wielu krajach przepisy Pillar II zostały już przyjęte, Polska nie przedstawiła projektu ustawy implementującej dyrektywę do krajowego prawa, jednakże przepisy te mogą znacząco wpłynąć na funkcjonowanie wielu polskich firm, obejmując nawet kilka tysięcy podmiotów.

7. Dyrektywa Plastikowa

W związku z wdrażaniem Dyrektywy 2019/904 dotyczącej produktów z tworzyw sztucznych (Dyrektywy SUP), od 1 stycznia 2024 r. przedsiębiorcy w Polsce będą zobowiązani do nowych opłat i obowiązków. Nowa opłata dotyczyć będzie podmiotów handlowych i gastronomicznych, które muszą pobierać opłatę od użytkowników końcowych za jednorazowe kubki i pojemniki z tworzyw sztucznych (0,20 zł od kubka oraz 0,25 zł od plastikowego talerzyka). Od 1 lipca 2024 r. przedsiębiorcy będą również zobowiązani zapewnić dostępność alternatywnego opakowania. Dodatkowe opłaty roczne obejmą przedsiębiorców wprowadzających do obrotu produkty jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych, takie jak pojemniki na żywność, kubki na napoje, balony, chusteczki nawilżane itp. Dodatkowo, wprowadzenie opłaty na finansowanie kampanii edukacyjnych dotknie przedsiębiorców wprowadzających produkty jednorazowego użytku do obrotu. Przedsiębiorcy zostaną obciążeni również dodatkowymi obowiązkami ewidencyjnymi i sprawozdawczymi. Przypominamy również, że od 1 stycznia 2025 r. w życie wchodzą regulacje dotyczące systemu kaucyjnego dla napojów w niektórych opakowaniach.

Ten artykuł powstał we współpracy z Grant Thornton.

Grant Thornton to jedna z wiodących organizacji audytorsko-doradczych na świecie, obecnej w 140 krajach. W Polsce działa od 30 lat, a zespół około 1000 pracowników wspiera Klientów w takich obszarach jak podatki, rachunkowości czy kadr i płac.

Grant Thornton w codziennej pracy korzysta z systemu Softlab ERP.
Autor

Partner, Doradca Podatkowy Grant Thornton