ZUS ZSWA za rok 2021

Przypominamy, że do 31 marca 2022 r. pracodawcy są zobowiązani przekazać do ZUS informacje o osobach wykonujących pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze na formularzu ZUS ZSWA – Zgłoszenie/korekta danych o pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze za rok 2021. Należy w nim uwzględnić pracowników wykonujących pracę w 2021 roku. 

Dokonanie zgłoszenia ZUS ZSWA to obowiązek płatników, którzy mają obowiązek prowadzenia ewidencji pracowników wykonujących pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze oraz opłacania za tych pracowników składek na Fundusz Emerytur Pomostowych.

Dla użytkowników Softlab HR by Asseco

Zgłoszenie generowane jest w aplikacji, w słowniku Zgłoszenie ZSWA.

Dla użytkowników Safo HR by Asseco

Zgłoszenie generowane jest w aplikacji w: Kadry Inne Pliki programu Płatnik Wybór rodzaju dokumentów ZUS ZSWA.

Podstawa prawna: Ustawa z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych (Dz. U. z 2018 r. poz. 1924).

Składka wypadkowa od 1 kwietnia 2022 roku

1 kwietnia 2022 roku rozpoczyna się nowy rok składkowy dla płatników składki na ubezpieczenie wypadkowe.

Rokiem składkowym w ubezpieczeniu wypadkowym jest okres rozpoczynający się 1 kwietnia danego roku kalendarzowego i trwający do 31 marca następnego roku kalendarzowego.

Dla użytkowników Softlab HR by Asseco

Istnieje możliwość ręcznego wprowadzenia procentu składki na ubezpieczenie wypadkowe w słowniku Parametry – wprowadzanie wartości.

Kod parametru = ProcentWypadkowej, data obowiązywania od = 2022-04-01.

Dla użytkowników Safo HR by Asseco

W aplikacji, w: KadryInneAdministratorDane ZUS należy wpisać odpowiednią wartość w pozycji Procent składki na ubezpieczenie wypadkowe.

Składkę wypadkową obliczoną według nowych stóp procentowych należy naliczyć od wszystkich wypłat dokonywanych w kwietniu bieżącego roku – także od tych, które dotyczą okresów wcześniejszych.

Zmiana kwot wolnych od potrąceń z emerytur, rent oraz zasiłków od 1 marca 2022 r.

Ustawa z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych określa progi dopuszczalnych potrąceń ze świadczeń emerytalno-rentowych, a co za tym idzie, potrąceń ze świadczeń chorobowych. 

Kwoty wolne od potrąceń są określane kwotowo i podlegają corocznej waloryzacji od 1 marca na zasadach określonych dla emerytur i rent. W roku 2022 wskaźnik waloryzacji emerytur i rent wynosi 107%. Oznacza to, że od 1 marca 2022 r. kwoty wolne od potrąceń wynoszą:

  • 594,05 zł przy potrącaniu:
    • należności alimentacyjnych egzekwowanych na mocy tytułów wykonawczych wraz z kosztami i opłatami egzekucyjnymi,
    • należności alimentacyjnych potrącanych na wniosek wierzyciela na podstawie przedłożonego tytułu wykonawczego,
  • 980,19 zł – przy potrącaniu należności innych niż świadczenia alimentacyjne egzekwowane na mocy tytułu wykonawczego, wraz z kosztami i opłatami egzekucyjnymi,
  • 784,16 zł –przy potrącaniu m.in. świadczeń wypłacanych w kwocie zaliczkowej lub nienależnie pobranych,
  • 237,61 zł –przy potrącaniu należności z tytułu odpłatności za pobyt osób uprawnionych do świadczeń w domach pomocy społecznej, zakładach opiekuńczo-leczniczych lub zakładach pielęgnacyjno-opiekuńczych.

Podstawa prawna: Komunikat Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 15 lutego 2022 r. w sprawie kwoty najniższej emerytury i renty, dodatku pielęgnacyjnego i dodatku dla sierot zupełnych, kwot maksymalnych zmniejszeń emerytur i rent oraz kwot emerytur i rent wolnych od egzekucji i potrąceń (Mon. Pol. z 2022 r. poz. 260.).

Zmiany w ustawie o PIT

8 marca prezydent podpisał ustawę z dnia 24 lutego o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, a także ustawy o podatku od wydobycia niektórych kopalin. Weszła ona w życie z dniem 10 marca 2022 r.

Nowelizacja ta wprowadziła do ustawy mechanizm przedłużonego terminu poboru i wpłaty zaliczek na podatek dochodowy, zawarty w wcześniej w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 7 stycznia 2022 r. w sprawie przedłużenia terminów poboru i przekazania przez niektórych płatników zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych. Mechanizm ten dotyczy zaliczek na podatek dochodowy za miesiące od lutego do grudnia 2022 r. od przychodów określonych w art. 31 i art. 34 ust. 1 ustawy o PIT oraz z umów zlecenia określonych w art. 13 pkt 8 ustawy o PIT, ustalanej / pobieranej w miesiącu, w którym przychód podatnika nie przekracza 12.800 zł.

Dodatkowo nowelizacja rozstrzyga także wątpliwości w zakresie składania przez podatnika oświadczenia PIT-2. Zgodnie ze znowelizowanymi przepisami płatnik ma stosować zmniejszenie zaliczki o 1/12 kwoty zmniejszającej podatek (czyli o 425 zł) również wtedy, gdy oświadczenie PIT-2 jest składane w trakcie roku podatkowego, a nie tylko przed pierwszą wypłatą wynagrodzenia w danym roku podatkowym. Nowe przepisy doprecyzowują również, że oświadczenie PIT-2 może złożyć także emeryt lub rencista, który złoży do organu rentowego wniosek o niestosowanie kwoty wolnej. Przepisy przejściowe stanowią, że wnioski PIT-2 złożone na dotychczasowych wzorach zachowują moc.

Projekt zmian w PIT

Do uzgodnień skierowano projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz innych ustaw przygotowany w Ministerstwie Finansów.

Projekt ten zakłada:

  • obniżenie z 17% do 12% stawki podatku obowiązującej w pierwszym przedziale skali podatkowej;
  • wprowadzenie dla przedsiębiorców nierozliczających podatku wg skali podatkowej możliwości odliczania części zapłaconych składek zdrowotnych związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą opodatkowaną jednolitym 19% podatkiem, ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych oraz kartą podatkową – przedsiębiorcy rozliczający podatek według skali podatkowej zapłacą niższy podatek dzięki obniżonej stawce podatku;
  • uchylenie ulgi dla klasy średniej;
  • zmianę zasad stosowania kwoty wolnej od podatku (tj. 1/12 kwoty zmniejszającej podatek);
  • zmiany w zakresie zwolnień przedmiotowych.
Obniżka stawki podatkowej

Obniżka stawki podatku ma dotyczyć każdego podatnika opodatkowującego swoje przychody według skali podatkowej. Rozwiązanie to, podobnie jak wprowadzenie odliczenia od podstawy opodatkowania składki na ubezpieczenie zdrowotne, ma stanowić rekompensatę uchylanej ulgi dla klasy średniej.

Zmiana kwoty wolnej od podatku

Zmiany będą również dotyczyć stosowania kwoty wolnej od podatku. Wysokość kwoty wolnej będzie utrzymana na poziomie 30000 zł, co oznacza nową kwotę zmniejszającą podatek. Jej wysokość wyniesie 3600 zł (30000 x 12%), a kwota zmniejszająca miesięczne zaliczki na podatek wyniesie w związku z tym 300 zł. Nowelizacja umożliwi podatnikowi swobodniejsze decydowanie o zastosowaniu kwoty wolnej przez płatnika. Będzie on mógł wskazać do trzech płatników, którzy mogą zastosować kwotę zmniejszającą podatek, przy czym oświadczenie o stosowanie pomniejszenia będzie mógł złożyć, jeżeli:

  • łączna kwota pomniejszenia stosowana przez wszystkich płatników w tym miesiącu nie przekracza kwoty stanowiącej 1/12 kwoty zmniejszającej podatek, oraz
  • w roku podatkowym podatnik za pośrednictwem płatnika nie skorzystał w pełnej wysokości z pomniejszenia kwoty zmniejszającej podatek określonej w pierwszym przedziale skali podatkowej, w tym również, gdy złożył wniosek o niepobieranie zaliczek w danym roku podatkowym, o którym mowa w dodawanym art. 31c.

Proponowane rozwiązanie umożliwi podatnikowi podział 1/12 kwoty zmniejszającej podatek maksymalnie na trzy kwoty i upoważnienie w związku z tym do jej stosowania maksymalnie trzech płatników. Oznacza to w praktyce, że podatnik będzie mógł wskazać w składanym płatnikowi oświadczeniu w tej sprawie, że ten płatnik jest uprawniony do pomniejszenia zaliczki o kwotę stanowiącą:

  • 1/12 kwoty zmniejszającej podatek (po zmianie o 300 zł),
  • 1/24 kwoty zmniejszającej podatek (po zmianie o 150 zł),
  • 1/36 kwoty zmniejszającej podatek (po zmianie o 100 zł).

Nowelizacja przepisów zobowiąże płatników, który nawiązują nowy stosunek zatrudnienia (np. stosunek pracy, czy zlecenia, umowę o zarządzenie przedsiębiorstwem, kontrakt menedżerski) do zainicjowania złożenia przez zatrudnianego podatnika wniosku (oświadczenia) o zasadach stosowania przez płatnika 1/12 kwoty zmniejszającej podatek oraz odliczania składki na ubezpieczenie zdrowotne przy obliczaniu zaliczki na podatek.

Ponadto znowelizowane przepisy umożliwią stosowanie przez wszystkich płatników 1/12 kwoty zmniejszającej podatek po otrzymaniu przez nich stosownego oświadczenia od podatnika. W praktyce oznacza to, że kwotę tę będą mogli stosować również zleceniodawcy i pozostali płatnicy wypłacający świadczenia z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 13 ustawy PIT oraz płatnicy pobierający zaliczki od dochodów z praw majątkowych. Wiąże się z tym nowy obowiązek dla pracodawców, którzy zostaną zobowiązani mocą znowelizowanych przepisów do wystąpienia do swoich pracowników (do 15 czerwca 2022 r.) o aktualizację wcześniej złożonego oświadczenia PIT-2.

Projektowana ustawa daje podatnikom prawo do złożenia do płatnika wniosku o niepobieranie w danym roku podatkowym zaliczek, o których mowa w art. 31, art. 33–35 i art. 41 ust. 1 ustawy PIT.
Rozwiązanie to jest kierowane do tych podatników podatku dochodowego, którzy przewidują, że uzyskane przez nich dochody podlegające opodatkowaniu na skali podatkowej nie przekroczą w roku podatkowym kwoty 30 000 zł (czyli kwoty wolnej od podatku). Nowela ustawy przewiduje obowiązek wycofania przez podatnika takiego wniosku w sytuacji, gdy stwierdzi on, że przekroczy tę kwotę.

Zakres zwolnień przedmiotowych

Nowelizacja ustawy PIT rozszerza zakres zwolnień przedmiotowych, dotyczących określonych w art. 21 ust. 1 pkt 148 i pkt 152–154 źródeł przychodów do kwoty przychodów wynoszącej 85 528 zł w skali roku podatkowego, o nowy rodzaj przychodów, tj. o zasiłki macierzyńskie.

Ponadto projektowane przepisy uchylają mechanizm przedłużenia poboru i wpłaty zaliczek na podatek dochodowy w trakcie 2022 r.

Autor

Szefowa zespołu w Wydziale Zapewnienia Jakości Systemów ERP w Dziale Produkcji Systemów ERP Asseco Business Solutions S.A.