Nowelizacja Kodeksu pracy dotycząca pracy zdalnej, urlopów i umów, ZUS ZSWA, składka wypadkowa, wskaźnik waloryzacji świadczenia rehabilitacyjnego oraz nowy certyfikat programu Płatnik to tematy, które podejmujemy w marcowym biuletynie HR Puls.

Nowelizacja Kodeksu pracy – praca zdalna

7 kwietnia 2023 roku wchodzą w życie przepisy dotyczące pracy zdalnej. Wprowadziła je ustawa z dnia 1 grudnia 2022 roku o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw, opublikowana w Dzienniku ustaw 6 lutego 2023 roku.

Znowelizowane przepisy dotyczą wprowadzenia na stałe do Kodeksu pracy możliwości wykonywania przez pracowników pracy w trybie zdalnym.

Wejście w życie tych przepisów umożliwi pracodawcom i pracownikom korzystanie z pracy zdalnej na stałe. Jednocześnie znowelizowane przepisy mają zapewnić odpowiednie gwarancje bezpieczeństwa i ochrony pracownika wykonującego pracę zdalną.

Do Kodeksu pracy wprowadzona została definicja pracy zdalnej, zgodnie z którą będzie to wykonywanie pracy całkowicie lub częściowo w miejscu wskazanym przez pracownika i każdorazowo uzgodnionym z pracodawcą, w tym pod adresem zamieszkania pracownika, w szczególności z wykorzystaniem środków bezpośredniego porozumiewania się na odległość.

Wykonywanie pracy zdalnej, tak jak obecnie wykonywanie telepracy, będzie wymagało co do zasady uzgodnienia między stronami stosunku pracy.

Znowelizowane przepisy Kodeksu pracę obligują pracodawcę do:

  • zapewnienia pracownikowi wykonującemu pracę zdalną materiałów i narzędzi pracy, w tym urządzeń technicznych niezbędnych do wykonywania pracy zdalnej;
  • pokrycia kosztów związanych z instalacją, serwisem, eksploatacją i konserwacją narzędzi pracy, w tym urządzeń technicznych, niezbędnych do wykonywania pracy zdalnej, kosztów energii elektrycznej oraz niezbędnych usług telekomunikacyjnych;
  • pokrycia innych kosztów bezpośrednio związanych z wykonywaniem pracy zdalnej, jeśli taki obowiązek zostanie określony w porozumieniu zawartym ze związkami zawodowymi lub w wydanym regulaminie (albo – w przypadku braku zawartego porozumienia lub wydania regulaminu – w wydanym poleceniu lub porozumieniu zawartym z pracownikiem);
  • zapewnienia pracownikowi wykonującemu pracę zdalną szkoleń i pomocy technicznej, niezbędnych do wykonywania tej pracy.
Pracodawca będzie zobowiązany wypłacać pracownikowi wykonującemu pracę zdalną ekwiwalent pieniężny. Jego wysokość będzie ustalona z pracownikiem.

Pracodawca będzie mógł zlecić pracę zdalną:

  • w okresie obowiązywania stanu nadzwyczajnego, stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii oraz w okresie 3 miesięcy po ich odwołaniu lub
  • w okresie, w którym zapewnienie przez pracodawcę bezpiecznych i higienicznych warunków pracy w dotychczasowym miejscu pracy pracownika nie jest czasowo możliwe z powodu działania siły wyższej,

jeżeli pracownik złoży bezpośrednio przed wydaniem polecenia oświadczenie w postaci papierowej lub elektronicznej, że posiada warunki lokalowe i techniczne do wykonywania pracy zdalnej.

Pracodawca będzie zobowiązany uwzględnić wniosek o pracę zdalną:

  • pracownika – rodzica dziecka m.in. legitymującego się orzeczeniem o niepełnosprawności albo orzeczeniem o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności,
  • pracownicy w ciąży,
  • pracownika wychowującego dziecko do 4. roku życia,
  • pracownika sprawującego opiekę nad innym członkiem najbliższej rodziny lub inną osobą pozostającą we wspólnym gospodarstwie domowym, posiadającymi orzeczenie o niepełnosprawności albo o znacznym stopniu niepełnosprawności.

Nowelizacja Kodeksu pracy – nowe urlopy i zmiany w umowach na okres próbny

23 marca prezydent podpisał ustawę z dnia 9 marca 2023 roku o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw. Dostosowuje ona polskie prawo do dwóch dyrektyw: dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1158 w sprawie równowagi między życiem zawodowym i prywatnym rodziców i opiekunów, czyli dyrektywy work-life balance oraz dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1152 z dnia 20 czerwca 2019 roku w sprawie przejrzystych i przewidywalnych warunków pracy w Unii Europejskiej.

Celem dyrektywy work – life balance jest zapewnienie realizacji zasady równości na rynku pracy między kobietami i mężczyznami oraz zachęcanie do równiejszego podziału obowiązków opiekuńczych między nimi.

Dodatkowo ma ona wpłynąć na zwiększenie udziału kobiet w rynku pracy, rozszerzenie korzystania przez mężczyzn z urlopów rodzinnych oraz zachęcenie do elastycznej organizacji pracy.

Dyrektywa w sprawie przejrzystych warunków ustanowiła minimalne prawa mające zastosowanie do każdego pracownika na terenie Unii Europejskiej, który jest stroną umowy o pracę lub pozostaje w stosunku pracy określonym przez prawo obowiązujące w poszczególnych państwach członkowskich. Realizacja jej postanowień polega na wprowadzeniu zmian w obszarze zawierania umów o pracę na okres próbny, jak również zmian polegających na rozszerzeniu prawa pracowników do pełniejszej i uaktualnionej informacji o warunkach zatrudnienia oraz wprowadzeniu nowych minimalnych praw dla wszystkich pracowników.

Znowelizowane przepisy dotyczą m.in.:

  • wydłużenia urlopu rodzicielskiego do 41 tygodni w przypadku urodzenia jednego dziecka i 43 tygodni w przypadku ciąży mnogiej, a także gwarancję 9 tygodni urlopu dla każdego rodzica bez możliwości przeniesienia go na drugiego rodzica;
  • zwiększenia wysokości zasiłku macierzyńskiego za cały okres urlopu rodzicielskiego do 70% podstawy wymiaru zasiłku;
  • wprowadzenia tzw. urlopu opiekuńczego w wymiarze 5 dni w roku kalendarzowym na opiekę nad dzieckiem lub członkiem rodziny;
  • wprowadzenia zwolnienia od pracy z powodu działania siły wyższej, przysługującego w pilnych sprawach rodzinnych spowodowanych chorobą lub wypadkiem, w wymiarze dwóch dni (lub 16 godzin) w roku kalendarzowym, z wynagrodzeniem wynoszącym połowę stawki dziennej za każdy dzień takiego zwolnienia.

Nowe przepisy mają wpływ na długość umów zawieranych na okres próbny:

Maksymalna długość umów na okres próbny będzie wynosić:

  • 1 miesiąc – w przypadku zamiaru zawarcia umowy o pracę na czas określony krótszy niż 6 miesięcy,
  • 2 miesiące – w przypadku zamiaru zawarcia umowy o pracę na czas określony wynoszący co najmniej 6 miesięcy i krótszy niż 12 miesięcy.

Znowelizowane przepisy nałożą na pracodawców obowiązek informowania pracownika o wynagrodzeniu, w tym o początkowym wynagrodzeniu podstawowym, wszystkich innych elementach składowych wskazanych oddzielnie oraz częstotliwości i sposobie wypłacania wynagrodzenia, do którego pracownik jest uprawniony. Ponadto pracodawca będzie obowiązany otrzymać informacje o przysługujących mu szkoleniach oraz długości płatnego urlopu.

Znowelizowana ustawa wprowadza ponadto dwie dodatkowe przerwy wliczane do czasu pracy. Pracownik, którego dobowy wymiar pracy jest dłuższy niż 9 godzin, będzie uprawniony do drugiej przerwy trwającej co najmniej 15 minut. Prawo do trzeciej przerwy trwającej co najmniej 15 minut uzyska pracownik, którego dobowy wymiar czasu pracy będzie dłuższy niż 16 godzin.

ZUS ZSWA za rok 2022

Przypominamy, że do 31 marca 2023 roku pracodawcy są zobowiązani przekazać do ZUS informacje o osobach wykonujących pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze na formularzu ZUS ZSWA – Zgłoszenie/korekta danych o pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze za rok 2022. 

Należy w nim uwzględnić pracowników wykonujących pracę w 2022 roku.

Dokonanie zgłoszenia ZUS ZSWA to obowiązek płatników, którzy mają obowiązek prowadzenia ewidencji pracowników wykonujących pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze oraz opłacania za tych pracowników składek na Fundusz Emerytur Pomostowych.

Dla użytkowników Softlab HR by Asseco

Zgłoszenie generowane jest w aplikacji, w słowniku Zgłoszenie ZSWA.

Dla użytkowników Safo HR by Asseco

Zgłoszenie generowane jest w aplikacji, w: Kadry → Inne → Pliki programu Płatnik → Wybór rodzaju dokumentów → ZUS ZSWA. 

Podstawa prawna:Podstawa prawna: Ustawa z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych (Dz. U. z 2018 r. poz. 1924). 

Składka wypadkowa od 1 kwietnia 2023 roku

1 kwietnia 2023 roku rozpoczyna się nowy rok składkowy dla płatników składki na ubezpieczenie wypadkowe.

Rokiem składkowym w ubezpieczeniu wypadkowym jest okres rozpoczynający się 1 kwietnia danego roku kalendarzowego i trwający do 31 marca następnego roku kalendarzowego.

Dla użytkowników Softlab HR by Asseco

Istnieje możliwość ręcznego wprowadzenia procentu składki na ubezpieczenie wypadkowe w słowniku Parametry – wprowadzanie wartości.  

Kod parametru = ProcentWypadkowej, data obowiązywania od = 2023-04-01.

Dla użytkowników Safo HR by Asseco

W aplikacji, w: Kadry → Inne → Administrator → Dane ZUS należy wpisać odpowiednią wartość w pozycji Procent składki na ubezpieczenie wypadkowe. 

 

Składkę wypadkową obliczoną według nowych stóp procentowych należy naliczyć od wszystkich wypłat dokonywanych w kwietniu bieżącego roku – także od tych, które dotyczą okresów wcześniejszych.

Wskaźnik waloryzacji świadczenia rehabilitacyjnego w II kwartale 2023 roku

Wskaźnik waloryzacji podstawy wymiaru zasiłku chorobowego przyjmowanej do obliczenia świadczenia rehabilitacyjnego w II kwartale 2023 roku wynosi 109,4%.   

W związku z tym, że wskaźnik ten przekracza 100%, podstawa wymiaru zasiłku chorobowego przyjmowana do obliczenia świadczenia rehabilitacyjnego w II kwartale 2023 r. podlega waloryzacji.

Dla użytkowników Softlab HR by Asseco

Istnieje możliwość ręcznego wprowadzenia współczynnika waloryzacji w słowniku Parametry – wprowadzanie wartości.  

Kod parametru = WspWaloryzacji, wartość = 109,4, data obowiązywania od = 2023-04-01.

Dla użytkowników Safo HR by Asseco

W aplikacji, w: Kadry → Inne -> Administrator → Dane do zasiłków należy wpisać 109,4 w pozycji Współczynnik waloryzacji. 

Podstawa prawna: Obwieszczenie Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 14 lutego 2023 r. w sprawie wskaźnika waloryzacji podstawy wymiaru zasiłku chorobowego przyjętej do obliczenia świadczenia rehabilitacyjnego w II kwartale 2023 r. (M.P. z 16 lutego 2023 roku poz. 204).  

Nowy certyfikat w programie Płatnik

Od 27 marca 2023 roku komunikacja z ZUS będzie wymagała korzystania z nowego certyfikatu ZUS w programie Płatnik.

Certyfikat będzie dostępny pod linkiem http://www.zus.pl/bip/pliki/PE-2-ZUS-EWD.pem

Program Płatnik pozwala na automatyczne pobranie certyfikatu przez opcje: Przekaz → Ustawienia przekazu elektronicznego → Certyfikaty → Usuń z konfiguracji, a następnie Pobierz i Zapisz.

 

Aktualizacja certyfikatu jest niezbędna, aby program Płatnik działał poprawnie i komunikował się z systemem informatycznym ZUS.

Numer SN dotychczasowego certyfikatu: 044b3689676f40ccf0f0d7b56472b77f

Numer SN nowego certyfikatu: 273e543d5933f8e6331a13d2e24e25e2

Źródło: zus.pl

 

Autor

Szefowa zespołu w Wydziale Zapewnienia Jakości Systemów ERP w Dziale Produkcji Systemów ERP Asseco Business Solutions S.A.