4 czerwca 2022 roku weszła w życie ustawa z dnia 28 kwietnia 2022 roku o zasadach realizacji zadań finansowanych ze środków europejskich w perspektywie finansowej 2021-2027. Wprowadziła ona zmiany m.in. w ustawie o pracowniczych planach kapitałowych (PPK). Część tych zmian weszła w życie po 14 dniach od ich ogłoszenia, niektóre z mocą wsteczną od 1 lipca 2019 roku. Natomiast te zmiany, które wymagały dłuższego czasu na implementację, wejdą w życie dopiero po 6 miesiącach od dnia ogłoszenia, czyli 21 listopada 2022 roku.

Poniżej opisane są zmiany, które wejdą w życie z dniem 21 listopada 2022 roku:

Uregulowanie korekt nienależnie dokonanych wpłat do PPK

Z dniem 21 listopada 2022 roku wejdą w życie zmiany w ustawie o PPK, które będą regulowały zwroty nienależnie dokonanych wpłat do PPK, wpłaty powitalnej lub dopłat rocznych od państwa. Dotychczas ustawa o PPK nie zawierała regulacji wskazujących zasady postępowania w powyższych przypadkach. Takie sytuacje mogły mieć miejsce, gdy:

  • zawarto umowę o prowadzenie PPK na rzecz osoby niespełniającej definicji osoby zatrudnionej,
  • dokonano wpłaty po złożeniu przez uczestnika PPK deklaracji o rezygnacji z dokonywania wpłat do PPK,
  • dokonano wpłat w wysokości wyższej niż należna.

Procedura zwrotu wpłat nienależnych będzie uzależniona od tego, czy za te wpłaty zostały nabyte jednostki uczestnictwa funduszu inwestycyjnego bądź ubezpieczeniowego funduszu kapitałowego lub czy te wpłaty zostały przeliczone na jednostki rozrachunkowe funduszu emerytalnego.

Co z nienależnie dokonanymi wpłatami?

Jeśli tak się stało, wówczas instytucja finansowa, niezwłocznie po powzięciu informacji o nienależnych wpłatach, odkupi lub umorzy te jednostki uczestnictwa lub te jednostki rozrachunkowe w zakresie, w jakim wpłaty okazały się nienależne, bez konieczności złożenia żądania odkupienia lub umorzenia tych jednostek przez tę osobę. W takiej sytuacji instytucja finansowa w terminie 3 dni roboczych od dnia odkupienia lub umorzenia tych jednostek dokona zwrotu:

  • osobie zatrudnionej – środków pieniężnych pochodzących z odkupienia jednostek uczestnictwa lub umorzenia jednostek rozrachunkowych nabytych lub przeliczonych z wpłat finansowanych przez tę osobę na jej rachunek bankowy, a jeżeli instytucja finansowa nie posiada informacji o tym rachunku – na rachunek bankowy pracodawcy;
  • pracodawcy – środków pieniężnych pochodzących z odkupienia jednostek uczestnictwa lub umorzenia jednostek rozrachunkowych nabytych lub przeliczonych z wpłat finansowanych przez pracodawcę, na jego rachunek bankowy;
  • Funduszowi Pracy – środków pieniężnych pochodzących z odkupienia tych jednostek uczestnictwa lub umorzenia jednostek rozrachunkowych nabytych lub przeliczonych z wpłaty powitalnej lub dopłat rocznych, za pośrednictwem PFR, na rachunek wskazany przez ministra właściwego do spraw pracy.

Jeśli kwota pochodząca z odkupienia jednostek uczestnictwa lub umorzenia jednostek rozrachunkowych nabytych lub przeliczonych z wpłat finansowanych przez osobę zatrudnioną trafi na rachunek bankowy pracodawcy, ten ostatni zobowiązany jest niezwłocznie – nie później niż w terminie 5 dni roboczych, licząc od dnia otrzymania tej kwoty – przekazać tę kwotę danej osobie.

W przypadku wpłat nienależnych, za które nie nabyto jednostek uczestnictwa, instytucja finansowa zwraca je finansującemu daną wpłatę, czyli:

  • osobie zatrudnionej – przy czym zwrotu dokonuje na jej rachunek bankowy, a jeżeli instytucja finansowa nie ma informacji o numerze tego rachunku – na rachunek bankowy pracodawcy, który w terminie 5 dni od jej otrzymania ma obowiązek przekazać ją tej osobie,
  • pracodawcy – przy czym zwrotu dokonuje się na jego rachunek bankowy.

Instytucja finansowa zobowiązana będzie uczynić to niezwłocznie, nie później niż w terminie 3 dni roboczych po powzięciu informacji o tym, że wpłaty okazały się nienależne.

Informacje o dokonanych zwrotach wpłat, które okazały się nienależne w całości lub w części, ze wskazaniem kwoty zwrotu w podziale na zwrot z wpłat osoby, na rzecz której dokonano zwrotu, podmiotu zatrudniającego oraz wpłaty powitalnej i dopłat rocznych, będą musiały znaleźć się w ewidencji PPK.

Zapewnienie podmiotom zatrudniającym możliwości uzyskania informacji pozwalających na zablokowanie wpłat do PPK w przypadku rozpoczęcia przez uczestnika PPK wypłat po 60. roku życia

Znowelizowana ustawa o PPK zapewni podmiotowi zatrudniającemu uzyskanie informacji pozwalających na zablokowanie wpłat do PPK w razie rozpoczęcia przez uczestnika PPK wypłat po 60. roku życia.

Pośrednictwo Polskiego Funduszu Rozwoju (PFR) przy zwrocie środków z wpłaty powitalnej i dopłat rocznych

Przepisy ustawy o PPK stanowią, że w przypadku rozpoczęcia przez uczestnika PPK wypłat z rachunku PPK po 60. roku życia, nie należy dokonywać wpłat na żaden rachunek PPK tego uczestnika. Dotychczasowe brzmienie przepisów o PPK nie przewidywało mechanizmu pozwalającego podmiotowi zatrudniającemu na uzyskanie informacji o rozpoczęciu tych wypłat. Będzie to możliwe od 21 listopada 2022 roku – o takiej sytuacji będzie informował wszystkich pracodawców PFR za pośrednictwem instytucji finansowych prowadzących rachunki takiego uczestnika.

Zniesienie obowiązku informowania podmiotu zatrudniającego o wniosku o wypłatę środków z PPK w razie poważnego zachorowania lub na pokrycie wkładu własnego.

Nowelizacja przepisów ustawy o PPK zwalnia instytucję finansową z obowiązku informowania podmiotu zatrudniającego o wniosku o wypłatę środków z PPK w razie poważnego zachorowania lub na pokrycie wkładu własnego przy kredycie hipotecznym. Umożliwia to ochronę uczestników PPK przed udostępnianiem ich podmiotom zatrudniającym informacji o operacjach realizowanych na rachunku PPK.

Autor

Szefowa zespołu w Wydziale Zapewnienia Jakości Systemów ERP w Dziale Produkcji Systemów ERP Asseco Business Solutions S.A.