Ustawa z 10 stycznia 2018 roku o ograniczeniu handlu w niedziele i święta nakłada na przedsiębiorców zmianę m.in. w zakresie kalkulacji czasu zatrudnionych w handlu pracowników. Zgodnie z nowymi przepisami niedziela jest dla ww. osób dniem wolnym od pracy, zaś ustawowy moment, w którym rozpoczyna się czas pracy w niedzielę, uległ przesunięciu. Zmiany zaczęły obowiązywać polskie firmy 1 marca 2018 r.
Na podstawie ww. ustawy wprowadzone zostały nowe – szczególne przepisy w stosunku do przepisów Kodeksu pracy o czasie pracy, które uwzględniają artykuły: Art. 1519 § 2 Kodeksu pracy oraz Art. 1519 b ustawy o ograniczeniu handlu w niedziele i święta. Zmiany zakładają, że dla osób zatrudnionych w handlu, dla których niedziela (lub święto) jest dniem ustawowo wolnym od pracy, niedziela rozpoczyna się obecnie w sobotę o godzinie 24:00 i kończy w niedzielę o godzinie 24:00.
Do tej pory (przed 1 marca 2018 roku) niedziela dla pracowników zatrudnionych w handlu zaczynała się o godzinie 6:00 w tym dniu i kończyła o godzinie 6:00 dnia następnego, jeżeli pracodawca nie ustalił inaczej.
Rekompensata za pracę w niedzielę
Dzień wolny od pracy jest świadczeniem gwarancyjnym. Jego głównym celem jest zapewnienie pracownikom choćby minimalnej ilości czasu na wypoczynek. Za pracę w niedzielę zatrudnionym osobom należy się:
- dzień wolny od pracy, bez względu na ilość godzin, która w niedzielę została przepracowana,
- lub dodatek do wynagrodzenia.
Niedzielny czas pracy
W chwili obecnej dla pracowników stacji benzynowych, małych punktów sprzedaży detalicznej oraz wszystkich tych obiektów, których w drodze wyjątku ustawowego zakaz handlu nie dotyczy (art. 6 ustawy o ograniczeniu handlu), wynagrodzenie za czas pracy liczone jest inaczej w zakresie przedziału godzinowego pomiędzy godziną 24:00 w sobotę a godziną 6:00 w niedzielę (przedział ustawowy).
Przepracowany w ww. godzinach czas stanowi niedzielny czas pracy dla pracowników zatrudnionych w handlu, a nie sobotni jak dotychczas. Kalkulacja wynagrodzenia za ten okres powinna uwzględniać zatem obowiązki wynikające z przepisów kodeksu pracy o innym dniu wolnym od pracy (Art. 15111 Kodeksu pracy), albo dodatek do wynagrodzenia o wartości 100%. Pracownik nabywa prawo do dodatku w pojedynczej wysokości, a nie jak mogłoby się wydawać skumulowanego 200% za pracę w godzinach nadliczbowych oraz za pracę w niedzielę.
Przykładowo, jeśli osoba zatrudniona na stacji benzynowej w pięciodniowym tygodniu czasu pracy, która pracuje od wtorku do soboty w godzinach od 13.00 do 21.00, musiałaby zostać w sobotę 4 godziny dłużej – jej praca skończyłaby się o 01:00 w niedzielę. Wówczas przysługuje jej dzień wolny, bądź dodatek do wynagrodzenia w wysokości 100% stawki zaszeregowania.
Wyłączenie spod zakazu handlu w niedziele i święta
Szczególną uwagę w ustawie o ograniczeniu handlu w niedziele i święta zwraca przepis wyłączający spod zakazu handlu placówki handlowe, w których przeważająca działalność polega na: handlu kwiatami, pamiątkami lub dewocjonaliami, prasą, biletami komunikacji miejskiej, wyrobami tytoniowymi, kuponami gier losowych i zakładów wzajemnych, czy wyrobami piekarniczymi i cukierniczymi. Dodatkowo może być to także spółka prowadząca działalność gastronomiczną.
Warto także dodać, że o ograniczeniu handlu nie świadczy udział w obrocie generowanym przez tę działalność, lecz treść wniosku złożonego do Urzędu Statystycznego.
